Obraz Matki Bożej Ostrobramskiej – historia i ważność
Obraz Matki Bożej Ostrobramskiej jest wybitnym katolickim dziełem, przedstawiającym Najświętszą Maryję Pannę, czczonym przez wiernych w Kaplicy Ostrobramskiej w Wilnie na Litwie. Ten obraz religijny był historycznie eksponowany nad wileńską bramą miejską (ówczesne bramy miejskie często zawierały religijne artefakty mające odeprzeć ataki wrogów i pobłogosławić przechodzących podróżnych).
Obraz Matki Bożej Ostrobramskiej został namalowany w stylu renesansu północnego i został ukończony najprawdopodobniej około 1630 roku. Matka Boska jest przedstawiona bez Dzieciątka Jezus. Obraz wkrótce stał się znany jako cudowny i zainspirował wielu wiernych. Kaplica Ostrobramska została zbudowana w 1671 roku przez karmelitów bosych. Jednocześnie ten obraz religijny został pokryty kosztownymi i wyszukanymi srebrno-złotymi ubraniami, pozostawiając niezakrytymi tylko twarz i ręce.
Obraz Matki Bożej Ostrobramskiej przedstawia złożoną osobowość i oddanie Maryi. Głowę ma delikatnie pochyloną w prawo, oczy ma półprzymknięte, ręce skrzyżowane w oddaniu; przypomina to, że jest dziewicą, pokorną służebnicą Pana, kochającą matką i patronką ludu. Jednocześnie jej głowę otacza aureola ze złotymi promieniami, a jej ciało jest zwykle pokryte wyszukanymi złotymi i srebrnymi szatami i koronami; są to symbole jej boskiej i majestatycznej roli Królowej Niebios.
W 1761 r. mnich Hilarion opublikował księgę, w której wyliczył 17 cudów przypisywanych obrazowi i Matce Bożej. Pierwszy odnotowany przez niego cud miał miejsce w 1671 roku (w tym samym roku wybudowano pierwszą kaplicę). Dwuletnie dziecko spadło z drugiego piętra na kamienny chodnik, w wyniku czego zostało ciężko ranne. Rodzice następnie pomodlili się do Matki Bożej i następnego dnia dziecko powróciło do pełnego zdrowia. W 1702 r. Wilno zostało zdobyte przez wojska szwedzkie podczas Wielkiej Wojny Północnej. Szwedzi, którzy byli protestantami, kpili z obrazu, zabronili pieśni religijnych i modlitw, pili i hulali wokół Ostrej Bramy. Jeden żołnierz nawet strzelił do obrazu (na prawym rękawie nadal widać dziurę po kuli). Wczesnym rankiem Wielkiej Soboty ciężkie żelazne bramy opadły i zmiażdżyły czterech szwedzkich żołnierzy. Następnego dnia, w Niedzielę Wielkanocną, wojska litewskie z powodzeniem kontratakowały w pobliżu bramy. Wódz, wdzięczny za zwycięstwo, złożył na kaplicę duży srebrny wotum. Obraz Matki Bożej Ostrobramskiej znany jest również z innych cudów: stłumienie pożaru miasta w 1706 r., ukaranie rosyjskiego żołnierza za próbę kradzieży jej srebrnych ubrań w 1708 r. oraz liczne cudowne uzdrowienia. Inne opowieści o różnych cudach były przechowywane przez mnichów karmelitów, ale te księgi nie zachowały się.
W następnych stuleciach kult rósł, a obraz Matki Bożej Ostrobramskiej stał się bardzo ważną częścią życia religijnego Wilna. To zainspirowało wykonanie wielu kopii tego obrazu religijnego na Litwie, w Polsce i społecznościach diaspory na całym świecie. W dniu 5 lipca 1927 r. obraz został kanonicznie koronowany na Matkę Miłosierdzia. Jest to główne miejsce pielgrzymek w Wilnie i przyciąga wielu turystów, zwłaszcza z Polski.
